Server “Sunucu” Nedir ?
Neredeyse günlük hayatımızda kullanmaya başladığımız server terimi sunucular ortak kullanımda iş dünyasının en büyük parçası haline gelmiştir. Türkçe olarak sunucu şeklinde çevirdiğimiz hizmet sunan yüksek kapasiteleri bilgisayarlara verilen isimdir. Normal bilgisayardan ayıran en büyük özelliklerinden olan birden çok işlemci harddisk gibi ek donanımlar eklenebilmesi server sistemlerinin birbirleri arasında özel cihazlarla yüksek hızlarda birleştirilmesi olarak gösterebiliriz. Kişisel personel bilgisayarlarında olmayan raid özellikleri ile bilgi güvenliği sağlayan veri kayıplarını önleyen sistemlerde mevcuttur.
Personel bilgisayarları kapasite olarak kişisel veri girişlerine izin verirken server sistemleri yüzlerce hatta on binlerce bağlantıyı karşılayacak kapasitelerde sunucular mevcuttur. Sunucular içerisine kurulan hizmete göre sunucu istemci mantığı ile çalışmaktadır. Sunucu içerisinde yüklü olan yazılım veri tabanı web hizmeti mail hizmeti vb hizmetleri belirlenmiş protokollerde dağıtım paylaşım sunum hizmetini belirlenmiş hedeflere veya açık olarak tüm istemcilere sunmaktadır. Genel olarak donanımsal sunuculardan bahsettik sunucular aslında fiziksel ve mantıksal yazılım, donanım birleşiminden oluşan sistemlerdir. Sunucu donanımları genel olarak kapasite kullanıcı sayısı iş hacmi yıllık veri ve kullanım büyüme oranlarına göre hangi donanımın seçileceğine karar verilmektedir. Yazılım kısmı ise sunumu yapılacak hizmetin şekline göre seçilmektedir.
Sonuç olarak kişisel bilgisayarlarıda bir sunucu şeklinde yapılandırmak mümkün fakat verdiği hizmet kapasite olarak sınırlı olacaktır. Server donanımları 7/24 çalışma esasına göre ve uzun yıllar çalışması için tasarlanmış yüksek kapasiteli süper bilgisayarlardır.
Donanımsal Server Çeşitleri
Marka bağımsız olarak server sistemleri bir kaç çeşidi vardır. Markalara göre aparatları rayları ve sarf malzemeleri değişiklik gösterse bile genel anlamda kullanım amacına göre neredeyse hepsi birbirinin aynıdır. Bunları tower kasa normal personel bilgisayarı benzeri olan kasa birde rack kabinlerin içerisine yerleştirilmek üzere üretilen rack maunt olarak tabir ettiğimiz kasa modelleri vardır. Kullanım yerleri ve kapasite durumlarına göre ürün seçimi yapılmalıdır. Çok daha büyük veri merkezlerinde kullanılan bir model olan blade sunucu tipleri sistemin yaşam döngüsünü maksimum seviyeye çıkartıp maliyetleri düşürmektedir. Blade server tiplerini enerji verimliği yüksek işlem hacmi yüksek genişletebilme özellikleri sunmaktadır.
Egeline Bilgi Güvenliği Server sistemleri konusunda veri merkezleri sunucu odaları yüksek kapasiteli süper bilgisayar sistemleri tasarlamaktadır. Hali hazırda devam eden projeler olduğu gibi bitirmiş olduğu hastane otel hava alanı ve veri merkezleri gibi referansları vardır.
Yazılımsal Sunucu Uygulamaları
Donanımsal sunucuların içlerine yüklenen, üstlendikleri görevleri, koşturdukları hizmetlerin, iş emirlerini ihtiyaca göre istemci bilgisayarlarına dağıtan mantık ve davranış modelini belirleyen yazılımlar bütünüdür. Öncelikle sunulacak hizmetin analiz edilmesi ve alt donanım ve hizmet şartlarının yerine getirilmesi gerekmektedir. Örneğin Windows sunucular üzerinde bir isim yetki kontrolü yapmak için aktif dizin ( Active Directory ) yapısının kurgulanması gerekmektedir. Fakat bunu kurgulamadan önce başka hizmetleri de kurmamız gerekir Domain Name Server gibi. Sunucu uygulamalarında yapılandırmadan donanım seçimi, hizmet seçimi ve analizi çok önemlidir. Bunların yanında verilecek hizmetin kesintiye uğramaması bilgi güvenliği, saldırı izleme, ortam izleme, log tutma, gibi birçok değişmez kriteri göz önünde bulunmak gerekir. Doğru bir planlama stabil çalışan sistemler ve hizmet sunar.
Veritabanı Sunucusu ” Database Server “
Server parkurunun en önemli yazılımı barındıran sunucusudur. İçerisindeki yüklü olan databese server yazılımı farklı şirketler tarafından geliştirilmiş olsa bile örn mssql oracle gibi iş yükü ve üstlendiği hizmet verilerin tutulduğu, saklandığı ve programlara, kullanıcılara dağıtımını üstlenen sunucudur. İsminden de anlaşıldığı üzere tüm verilerimizin işlendiği veritabanı databese server kritik seviyede bir yapıdır. Bağlı bulunduğu yazılımdan alınan verileri belirli kriterlere göre içerisindeki tablolara kayıt edilir ve istemci tarafından ilgili kayıt sorgulandığında istemci bilgisayarın yada kullanıcının yetkisi dahilinde istediği kayıtların sunumunu yapar. İşletmenin çalışma esasına göre yapılandırılması yedeklenmesi gerekirse cluster yapısında kesintisiz hizmet vermesi sağlanmalıdır. Database server yapılandırılırken çok iyi analiz ve bilgi güvenliği kişisel verilerin korunması adına gerekli tedbirlerin uygulanması gerekmektedir.
Uygulama Sunucusu ” Application Server “
Server Odasının ikinci önemli sunucusudur. İçerisinde barındırdığı yazılımlar bütünü ile veri tabanı sunucusu ve kullanıcılar arasında iletişim haberleşme görevini üstlenmektedir. Hangi verilerin hangi tablolara yazacağı hangi protokollerle iletişim kuracağı hangi platformlarda çalışacağı gibi tüm detaylar application server üzerinde tutulmaktadır. Uygulama sunucularını seçerken analizleri doğru yapmak gerekmektedir. çünkü bu sunucu hizmet vermeyi kestiği zaman veri tabanına kullanıcılar ulaşamaz ve işletme içerisindeki işleyiş yada sunulan hizmette aksama meydana gelir. Tüm kritik senaryoları gözden geçirip doğru backup ve yedekleme gerekirse cluster yapısında kullanılması gerekmektedir. Burada önemli olan kriter hizmeti sunan ve alan arasındaki sözleşmede hizmet kesinti süreleri ve geçen sürede iş gücü kaybı mali kayıplar olmalıdır. Server sistemleri tasarlanırken bir çok kritik kriter göz önünde bulundurularak ciddi fizibilite çalışmaları yapılması gerekmektedir.