Micro işlemcili elektronik parçaların icat edilmesinden sonra geliştirilen programlama zaman içerisinde gelişmiş ve yüzlerce arayüz her biri ayrı uzmanlık isteyen programlama dillerine dönüşmüştür. Micro işlemcileri 0-1 diye her zaman duyduğumuz şekilde programlarken ( mov ax,0CFBh; ) şekline dönüşmeye başlamış ve günümüzde daha anlaşılır hale gelmiştir. Elektronik komponentlerden birleşiminden oluşan programlanabilir micro işlemcilerin çeşitlilikleri güç ve kapasiteleri artıkça paralel olarak programlama seçenekleri ve dilleri buna oranla artmıştır. Micro işlemcileri programlarken kullanılan yazılım dilleri farklılıkları çalışma ortamları amaçları seviyeleri zaman içerisinde de oldukça gelişmiştir. Kısaca makine dilini insanın anlayabileceği bir dile çeviren programlanmış kod parçacıklarına verilen isimdir. Yazılımlar micro işlemci barındıran elektronik sistemlerin birbirleri arasındaki iletişimi veri transferini kontrol edilmesi yeni girdiler oluşturulması saklanması raporlanması gibi birçok yeteneği kullanıma sunmaktadır. Günümüzde sadece bilgisayar sistemleri içerisinde yazılımlar bulunmamaktadır. Arabadan evde kullandığımız çamaşır makinelerine kadar bir çok cihaz ve araçta yazılımlar mevcuttur. Hepsinin programlama dilleri ayrı olsa bile cihazlardan belirli protokollerle veri alış verişi yapmak mümkündür. Hatta artık cihazlar internet üzerinden kontrol ve izlenebilirliği sağlanmaktadır. Bilişim sistemlerinde kullanılan yazılımlar geniş bir çerçevededir. Kullanım platformlar bilgisayar mobil cihaz gibi programlanırken kullanılacak editörün programın uygulayacağı işlemlere kadar onlarca detaya sahiptir. Genel olarak kullanılan ve hayatımızda olan yazılım çeşitlerini sıraladık Bilgisayarlarda yada mobil cihazların işletilmesi yani tüm işlevlerinin kullanmasına olanak sağlayan ana yazılımdır. Bu yazılım türünde bilgisayarın ses kartı ekran kartı kamera gibi cihazların tam kapasite ile çalışmasını sağlamaktadır. Kısacası insan ile makine dilini mause veya klavye kullanarak her insanın anlayabileceği hale getirilmesinin en temel kodlama bütünüdür. Kullandığımız tüm cihazların bir işletim sistemi vardır fakat bazılarının kullanıcı arayüz kapatılmıştır sadece cihazın işlevi yada sunduğu hizmet kısa yolları düğmeler tuşlar veya dokunmatik ekranlar aracılığı ile ulaşılabilmektedir. bu sistemlere gömülü sistemler demekteyiz. bunlara en büyük örneklerden bir tanesi ATM cihazlarıdır. Biz içerideki işletim sistemini görmeyiz ama içerisinde barındırdığı hizmetlerden faydalanabiliriz. Bir bilgisayar alırken kullanacağımız uygulamalara göre işletim sistemini belirlememiz gerekmektedir. Bazı işletim sistemleri kendi işlemcilerine göre programlanmaktadır mesela apple machintosh un ürettiği Mac OSX işletim sistemi kendi ürettikleri işlemci ve kompanentlerde çalışmaktadır. başka platformlarda çalıştırmak mümkündür fakat performans ve sunduğu olanaklar kısıtlanmaktadır. Konuyu toparlamak gerekirse işletim sistemi bir bilgisayar en önemli ve en başta kullanılan yazılımıdır. Bunlar Microsft Windows, Apple MacOsx, Linux ve türevleridir. Son yıllarda fazlaca kendini geliştiren mobil olarak kullanılan adroid işletim sistemleri paket halinde lisans karşılığı insanların kullanımına sunulmuştur. Belirli bir hizmete odaklanmış yazılımlara ticari yazılımlar olarak tanımlamak tayız. İşletim sistemlerinin üzerine kurulan her işletim sistemi için farklı programlama dilleri için yazılmış ve sadece o işe odaklanmış yazılımlardır. Bunlara örnek vermek gerekirse muhasebe programları çizim programları hesap programları gibidir. Bu yazılımlar ülkemizde üretildiği gibi yurt dışında üretilip tamamen Türkçeleştirilmiş şekilde satılan yazılımlarda mevcuttur. Ticari yazılımları seçerken kullanılan işletim sistemine yazılımın yeteneklerini ve yazılımdan beklentilerimizi iyi belirlemek gerekmektedir. Genellikle ticari yazılımlara herhangi bir özellik eklemek yada çıkartmak pek mümkün değildir. Kaynak kodları şifrelendiği için kodlara müdahale etmek değiştirmek risk barındırır. ancak yazılımı yapan yazılım şirketleri belirli zaman aralıklarında bug kapatmak yeni donanımlara uygunluğu sağlamak güvenlik açıklarını kapatmak için update adında küçük yazılım parçacıkları üretip lisans sahiplerine sunmaktadır. Ticari yazılımları da içerisine alan, genel kullanım amaçlı ticari olmayan yazımları da kapsayan belirlenmiş bir hizmete odaklanmış bütün yazılımlara paket programlar yada paket yazılımlar olarak nitelendirmekteyiz. Paket programları günümüzde oldukça fazla kullanmaktayız. bu yazılımlara örnek vermek gerekirse word exel microsftun bir paket programıdır ve belirli bir amaca hizmet etmektedir. Eta, Netsis gibi yazılımlar muhasebe paket programlarıdır ve sadece muhasebe alanında uzmanlaşmış Türk vergi kanun ve yönetmeliklerine uygun olarak Türk şirketleri tarafından yazılmış paket programlardır. bilgisayar üzerinde kullandığımız programların bir çoğu paket yazılımlardan oluşmaktadır. Çizim programları, Tasarım programları, hesaplama programları, ses işleme, belge sıkıştırma, antivirüs, ve onlarca çeşitli vardır. bunların geneli ücretli lisanslama modelinde insanların kullanıma sunulmuş olsa da karşılığında lisansız free ürünlerde mevcuttur. Son yıllarda mobil cihazların hayatımızın her alanına girmesi ile neredeyse tüm yazılımların mobil versiyonları çıkmaya başladı. Tablet cep telefonu gibi internet üzerinden yada bağlı olduğu ağ üzerinden kullanılan yazılımlar bilgisayarda kullandığımız paket programların yada benzeri programların mobil platformlarda çalışması ile mobil yazılım sektörü oldukça hız kazanmış ve diğer platformların önüne geçmeye başlamıştır. mobil cihazlar aslında boyutları küçültülmüş bilgisayarlardır. dolayısı ile bu minik bilgisayarlara işlemci ekran mikrofon hoparlör kamera gibi birçok işlev eklenmiş ve üzerinde monte şeklinde gelmektedir. Normal bilgisayarlarda olduğu gibi mobil cihazların kendine özgü işletim sistemleri mevcuttur. Genellikle işlemci modeline göre değişmekte ve marka modele göre de farklılık göstermektedir. kullandığınız mobil cihaza özel yazılımlar olduğu gibi esnek yani her türlü mobil platformda çalışan paket yazılımlar mevcuttur. İşletmelerin kullandığı platformlarda ve işletmenin iş akışını iyileştirecek süreçleri kesintisiz kaliteli hale getirmek amacı ile belirlenmiş bir hizmete yada hizmetler bütününe uyarlarmış yazılımlardır. Bunlara CRM, ERP yazılımları olarak adlandırmakdayız. Bu yazılımlar tamamen yazılım şirketi ve kurum işleyişine özel olarak tasarlanmakta ve yazılmaktadır. dolayısı ile başka bir işletmede işleyiş farklı olduğu için başka işletmelerde kullanılmamaktadır. Bu yazılımlar küçük bir hizmeti içerdiği gibi bütünüyle iş akışını kontrol analiz denetim ve raporlanmasını şirket içerisindeki evrakların azalmasını sağlamaktadır. Bunların yanında şirket şeffaflığını artırıp süreçleri yönetilebilir hale getirmektedir. tüm bunların etkenleri imalat müşteri ilişkileri gibi birçok alanda kalite artmakta üretim hızlanmakta ve kontrolü kolaylaştırmaktadır. Egeline yazılım ekibi bir çok işletmeye özel yazılımlar geliştirmiş ve tüm süreçlerin iyileşmesi adına birçok proje gerçekleştirmiştir. Sunucu – istemci mantığından ve bu mantıkta çalışan yazılımları daha kolay anlamak için server cliend mantığından biraz bahsetmek gerekir. Sunucu yada server içerisindeki belirlenmiş hizmeti birden fazla sistemle iletişim kuran ana bilgisayardır. Cliend ise sunucunun yayınlamış olduğu hizmeti işleyen veya kullanan kullanıcıların tanımıdır. yani mantık olarak sunucu hizmet sunan cliend hizmet alan konumundadır. Mobil cihazların ve şirket içerisindeki bilgisayar sistemlerinin genişlemesi bu mantığın neredeyse her işletmede kullanılmasına yol açmıştır. Bu durumu örneklemek gerekirse Ankara merkezi olan bir şirket sunucusunda çalışan muhasebe yazılımlarını. İstanbul’daki bir kullanıcı fatura kesmekte yada İzmir’deki bir kullanıcının muhasebe kayıtlarına giriş yapması en kolay anlaşılır örneklerden olacaktır. Bu yazılımlar şirket yada kurumların büyüme oranlarına paralel olarak giderek büyümekte ve genişlemektedir. bazı yazılımlar sadece kendi lokasyonunda çalışırken bir çok yazılım server cliend mantığı ile çalışmaktadır. Egeline yazılım ekibi olarak 7/24 kesintisiz çalışan ve şehir ülke gibi lokasyondan bağımsız esnek platformlarda çalışan uygulama ve yazılımlar geliştirmiş ve geliştirmeye devam etmektedir. İnternet ve internet üzerinden çalışan uygulamalar web sayfaları giderek artmaktadır. Kullanımı artmasındaki en büyük etken esnek ve platform bağımsızlığıdır. Sunucu-istemci mantığı ile çalışan uygulamalar bir çok alanda hayatımızı kolaylaştırmakta ve iş akışında daha verimli, sistemli bir çalışmaya yöneltmektedir. Günümüz bilgi çağında neredeyse web uygulaması yada sitesi olmayan işletme kalmamıştır. İçerik yönetimli yada sadece pazarlamaya yönelik olarak üretildiği gibi tamamen ticari, satış odaklı olabilmekte stok kontrolü sipariş modüllerini içerdiği gibi şirket içerisindeki bir çok konuyu avucumuzun içine kadar getirmektedir.
Yazılım Nedir ?
Yazılım Çeşitleri Nelerdir ?
İşletim Sistemleri
Ticari Programlar
Paket Programlar
Mobil Yazılımlar
Hizmete Özel Yazılımlar
Server – Cliend Mantığında Çalışan Yazılımlar
Web Yazılımları ve Uygulamalar